De plantaardige Vegitalian-keten kondigde onlangs aan zijn restaurant in Amsterdam eind juni 2025 te sluiten en de vestiging in Rotterdam te transformeren in een ander, niet exclusief vegetarisch, concept. Enkel de vestigingen in Utrecht blijven trouw aan de oorspronkelijk plantaardige opzet. Is dit een alleenstaand besluit of een algemene tendens?
Sluitingen en ambities
Een aantal naar duurzaamheid strevende, vegetarische eetzaken met franchise-formule moest eerder al sluiten. Van de Vegan Junk Food Bar - zoals de naam aangeeft gespecialiseerd in eerder vettige borrelhappen, burgers en loaded fries - is op dit moment enkel nog Amsterdam open, na het faillissement in Eindhoven en de (tijdelijke?) sluiting in Rotterdam.
Het van oorsprong Canadese Copper Branch verkoopt zijn bekroonde plantaardige Grazie Mille- en andere burgers - naast smoothies, bowls, ontbijtgerechten en gebakjes - vooralsnog in Utrecht, Rotterdam en Almere. Maar zal de ambitie om tegen 2029 25 vestigingen te hebben worden waargemaakt? In Brussel sloten al verschillende van zijn zaken.
Greenway besloot zich vooral op zijn in supermarkten verkrijgbare vleesvervangers te concentreren en behield enkel zijn restaurant in Gent, die in Antwerpen en Leuven werden gesloten. Daarentegen opende de volledig vegetarische Indiase keten Krishna Vilas filialen in Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Hoofddorp en plant een expansie in Europa, te beginnen in Luxemburg.
Rozey, de leuke eetplek waar je tegen een vaste, schappelijke prijs kiest uit een uitgebreide vegetarische en veganistische kaart, is voorlopig gevestigd in Amersfoort, Den Haag en Rotterdam. Roos Rutjes van Rozey was zo vriendelijk ons te bevestigen dat de drie vestigingen, na de eerste hype, stabiel draaien. Wel gebeurt de uitbreiding voorzichtiger, omdat goede locaties schaars zijn en omdat de franchisenemers echt moeten passen bij de visie en waarden van Rozey. Toch blijven er plannen, ook naar Antwerpen toe.
Verschillende redenen voor gedeeltelijke terugloop
Er werd hier al vastgesteld: er is een stagnatie in de groei van het aantal vegetariërs. Vijf procent van de bevolking is weinig om de dikwijls grote restaurants een geregeld cliënteel te bezorgen. En hoewel meer en meer flexitariërs af en toe vegetarisch eten, gaan ze daarom niet per se naar een volledig vegetarische eetzaak, maar eerder een regulier restaurant.
Ook de bedrijfskosten van een ketenrestaurant mogen niet onderschat worden: huurkosten op dikwijls A-locaties, personeelskosten, energiekosten, instapkosten en franchising zijn een drempel die bij een buurtrestaurant lager ligt. Het concept moet dan goed genoeg zijn om een blijvende stroom aan klanten te genereren.
Verder, en eigenlijk is dat een heuglijke tendens, kun je tegenwoordig op vele andere plekken zeer behoorlijk tot erg goed vegetarisch eten. Dit economisch artikel van NOS volgt dezelfde gedachtegang dat door het mainstream worden van vegetarisch eten in de gehele sector de opmars van veganistische restaurants stagneert.
Klassieke fastfood vegetariseert
Ten dele lijken grote en zeker opkomende vlees- en burgerketens als Loetje en Fat Phill's in te gaan tegen de door trendwatchers voorspelde verduurzaming en vergroening. Culinaire ondernemers en een gedeelte van het publiek nemen afstand van de als woke ervaren gezonde vegan hype. Toch is er ook daar een zekere bewustwording dat sommigen van hun potentiële klanten hun eetgewoonten wijzigden.
In het Verenigd Koninkrijk sloot de broodjesketen Pret a Manger zijn laatste drie uitsluitend vegetarische Veggie Prets in Manchester en Londen. Ze hadden met deze filialen de nodige ervaring opgedaan en intussen hadden alle filialen voldoende vegetarische opties op de kaart staan. Eén op de drie bezoekers zou zelfs voor een vegetarisch gerecht kiezen.
Bij verschillende ketens is de aanwezigheid van met groene logo's aangeduide schotels stilaan een evidentie geworden. Bij Pizzahut kiezen we al sinds jaren voor de Garden Lovers-pizza, maar er is nu ook zelfs een falafel-pizza. KFC serveert veggie tenders die ook in zijn burger zitten. Zelfs een bij uitstek niet-vegetarische keten als Loetje heeft een tartaar van rode biet, een vegan burger en patatje rendang voor die ene vegetariër die met zijn carnivore vrienden is meegekomen. Zelfs de snelgroeiende burgerketen Fat Phill's heeft een vega burger.
Het kan tot een zekere tevredenheid stemmen dat klassieke, alomverspreide fastfoodzaken rekening houden met degene die dierlijke eiwitten wil vermijden. Zij het dat dit misschien leidt tot minder groei bij de puur plantaardige initiatieven.
Weelde van het kiezen
De behoefte om duurzaam, verrassend, toegankelijk te gaan eten neemt volgens Roos Rutjes van Rozey alleen maar toe. Het zal nodig zijn, of het nu een ketenzaak of een individuele chef is, om hieraan doordacht tegemoet te komen.
In de laatste jaren is er ook in reguliere restaurants meer en meer een volwassen en interessant plantaardig aanbod ontstaan, in elke klasse en keukenstijl. Het gaat van fastfood met geveganiseerde klassiekers en burgers tot fine dining op het hoogste culinair niveau. In onze restaurantgids hebben we vele van hen, van eenvoudig tot chic, en uit alle provincies van Nederland en België, opgenomen. Die zaken die een volledig vegetarische, en soms volledig plantaardige, kaart hebben zijn aangeduid met een. Zo zijn er naast de Utrechtse vestigingen van Vegitalian bijvoorbeeld ook twee andere veggie Italiaanse restaurants: Spritz in Antwerpen en Broccolis in Spaarndam.
We wensen je veel voorpret bij het plannen van je volgende etentje en bij het kiezen uit een kaart die helemaal of voor een groot gedeelte vegetarische en plantaardige culinaire genoegens belooft.