De Europese Commissie werkt aan nieuwe regels voor het toelaten van zaden op de Europese markt. Die regels zouden het makkelijker maken om nieuwe (of oude, regionale) gewassen goed te laten keuren. Critici zien de regels vooral als een bedreiging voor hobbytuiniers en regionale producenten. Ondertussen kopen wij consumenten wel vrolijk het hele jaar door gestandaardiseerde tomaten in de lokale supermarkt. Tijd om de revival van de 'vergeten groenten' nieuw leven in te blazen dus.
Er is duidelijk oproer in digitaal Europa, of eigenlijk in de gehele digitale wereld. Op het Internet circuleren oproepen om vandaag, 25 mei, te protesteren tegen het Amerikaanse Monsanto, wereldleider in de genetische modificatie van zaden. In minstens 55 landen wordt gehoor gegeven aan die oproep, in Nederland onder andere in Wageningen en Den Haag. In ons maandoverzicht van april 2013 hebben we hier ook al aandacht aan besteed, met een paar links naar petities die snakken naar digitale handtekeningen. Er wordt vermoed dat onder andere de lobby van Montano achter de nieuwe zaadregelgeving zit.
Is al die paniek ook terecht? Om eerlijk te zijn: we weten het niet. In de Spiegel wordt gesuggereerd dat die regels juist bedoeld zijn om de willekeur binnen de Europese Unie te lijf te gaan, en dat die regels de biodiversiteit juist ten goede komen. Ondertussen is ook duidelijk geworden dat hobbytuiniers niet hoeven te vrezen voor dictaten uit Brussel. De Duitse minister van landbouw, Ilse Aigner, is echter een fanatiek tegenstandster van de geplande nieuwe regelgeving. Voor wie het naadje van de kous wil weten: hier is het officiële voorstel (pdf), maar liefst 147 pagina's met definities, clausules en fikse appendices waar een normaal mens geen touw aan vast kan knopen.
Zijn die 147 pagina's over de geplande zaadregelgeving net zo wereldvreemd als het (inmiddels spreekwoordelijke) verbod op kromme komkommers? Misschien wel, getuige de gisteren onder veel hoon teruggetrokken plannen om navulkarafjes met olijfolie in restaurants te verbieden (officieel om de hygiëne te waarborgen, boze tongen beweren dat het vooral bedoeld was om de Europese kwaliteitsolijfolie te promoten). In hoeverre Monsanto en collega's als Bayer CropScience bij de totstandkoming van de zaadregelgeving zijn betrokken, blijft een goedbewaard Brussels geheim.
Maar wat hebben wij als eenvoudige consumenten met dit hele gedoe te maken? Heel eenvoudig, wij kopen massaal het hele jaar door tomaten bij de Aldi en andere discounters, liefst gestandaardiseerd rond en rood. Of nog erger: 'vers' gesneden witte kool, prei en wortel als onderdeel van een nasi- of bamipakket. Om vervolgens te discussiëren of je een nasipakket ook kunt gebruiken voor de bami, of vice versa. Geen mens die weet wat je kunt maken met groenten als snijbiet, koolrabi of savooiekool. Vind je het dan gek dat supermarkten het hele jaar door hetzelfde aanbieden? Of dat de Europese Commissie probeert onze klaarblijkelijke wens uit te laten komen?
Je kunt natuurlijk een vrije dag opofferen om eens lekker protesteren tegen alle verderfelijke multinationals. Maar je kunt ook een iets subtieler, maar des te sterker, signaal geven: met je portemonnee. Koop dus - indien verkrijgbaar - vergeten groente bij je lokale supermarkt. En wat moet je er dan mee? Nou, je kunt er onder andere deze gerechten mee maken.
Snijbiet
Met zijn roze, oranje of gele stelen is snijbiet een prachtige groente om te zien. De smaak van snijbiet doet denken aan spinazie, maar dan met meer bite. In principe kun je elk gerecht met spinazie ook met snijbiet maken, inclusief de Griekse spinazietaart, spanakopita. Warmoes, vooral bekend van de roemruchte straat in Amsterdam, is een snijbiet met iets dunnere wortels.
- Couscous met snijbiet en tahin
- Omelet met snijbiet van Yotam Ottolenghi
- Simpel doch smakelijk: Gebraden snijbiet met knoflook
- Quiche met snijbiet, schapenkaas en pijnboompitten
Pastinaak
Pastinaak smaakt zoetig, een beetje naar winterwortel en daar lijkt hij ook wel wat op. De bovenkant is alleen boller en hij is crèmewit van kleur. En ondertussen weer gewoon bij bijvoorbeeld de Albert Heijn te krijgen.
- Pastinaak-kweepeer tarte tatin
- Risotto met gepofte gele biet en geroosterde pastinaak
- Pastinaakgnocchi met paddenstoelsaus
- Zie ook: Groente van de week: pastinaak
Schorseneren
Deze wortelachtige groente met zwartbruine schil wordt ook wel 'huisvrouwenverdriet' genoemd, omdat het nogal een klus is om ze te schillen; de schil is nogal plakkerig. Als je ze in een bakje water met wat azijn schilt, is er echter niets aan de hand. Een andere bijnaam is 'asperge voor de arme man': een verfijnde groente voor een kleine prijs.
- Aardappellasagna met schorseneren
- Schorseneren op z'n Aziatisch
- Romige schorsenerensoep met oude jenever
- Fettuccine met romige schorseneer en tomaatjes
- Zie ook: Schorseneren: wat moet je ermee?
Koolrabi
Mooie, lichtgroene knollen met een licht fruitige, maar niet te zoete, smaak. In Nederland niet erg populair, bij onze oosterburen des te meer. Doet het erg goed als snack met yoghurt-mosterddip, maar is ook erg lekker als frisse component in een groene salade. Maar je kunt er nog veel meer mee.
- Koolrabischnitzeltjes
- Bulgurstoofpotje met wortel en koolrabi
- Koolrabigratin
- Koolrabi in de New York Times: It's a vegetable
Meiraap
Ook knolraap genoemd. Net als de koolrabi is meiraap een prima ingrediënt voor een salade. In Nederland zijn meirapen vrijwel vergeten, maar in België en Frankrijk worden ze nog volop gegeten.
- Risotto met bietjes en meiraap
- Gestoofde raapjes
- Pickle met meiraap voor bij vegetarische bánh mi
Savooiekool
Savooiekool is een van de oudste koolsoorten die we kennen. De kool heeft stevige, krullerige bladeren met een mooie nervenstructuur. Een kool met een 'bite', dus. Het koolseizoen is ondertussen voorbij, maar deze recepten kun je alvast voor de komende herfst noteren.
- Pasta met savooiekool
- Couscous met savooiekool
- Koolrolletjes met Marokkaanse kruiden
- Koolrolletjes gevuld met kaas
Wortel
Niet echt een vergeten groente, wel een beetje het goedkope oranje sufferdje in het groenteschap. Maar ondertussen zie je steeds vaker weer de oude paarse, rode en gele soorten, met chique namen als 'purple haze'.
- Wortel-komijnsoufflé
- Gestoofde wortelen met sesamzaad
- Leidse hutspot met wortel en pastinaak
- Wortelsoep met garam masala en sinaasappel
- Zie ook: Groente van de week: wortels
